Ya dayatılanın bir parçası olacağız ya da kendi yolumuzu çizeceğiz.
Tanıdığım en titiz ve idealist insanlardan biri.
Uzman Eczacı, LMHI Türkiye Başkan Yardımcısı ve bana göre bir modern otacı olan TUBA
ÇALIK’la birlikteyiz.
Kısacık sohbette neler konuştuk?
Eyvah Erken Ergenlik!
Eyvah Erken Menopoz!
Anneannemin yediği yemek benim çocuğumda erken ergenliğe neden olur mu?
Erkeklerde Sperm Kalitesi?
Sür, sür, sür, kat kat sür… Makyajın bazı, elmacıkların tozu…
Uzanmışım Kumsala, endokrin bozucu boca ederim tenime ve bebeğime…
“ya da” nasıl doğdu? “Şüpheye mahal vermeyen ürünler” derken, “eczacı hassasiyeti önemli” derken neyi kastediyoruz?
Endokrin bozucu dediğimizde nereler etki altında biliyor musunuz? Hipotalamus, Hipofiz Bezi, Tiroid Bezi, Paratiroid Bezleri, Böbrek üstü bezleri, pankreas, yumurtalıklar, testisler… Endokrin bozucular hormonların işleyişini taklit edebilir, engelleyebilir veya değiştirebilirler; bu da hormon dengesinin bozulmasına yol açar.
Peki ne yapalım? Gıdada olduğu gibi, kozmetik ve kişisel bakım ürünlerini seçerken etiketleri dikkatlice okuyalım. Parabenler, ftalatlar, triklosan, oksibenzon, oktinoksat, homosalat, oktokrilen, dimetikon ve PEG-100 gibi kimyasallardan kaçınalım.
Şüpheli ve zararlı kimyasallar içermeyen güvenli kozmetik ürünler tercih edelim. Her meşhur marka güvenli değildir. Her pahalı marka da güvenli değildir.
Mesleki amacını “Galenos’un, İbn-i Sina’nın, Mithridatis’in yaşadığı bu topraklarda geçmişten gelen etnobotanik reçeteleri sağlıklı, güvenli ve etkili müstahzarlar hâline getirip Türkiye’den insanlığı faydalı ürünler olarak sunmak” olarak ifade eden bu “modern otacıyı” can kulağıyla dinlemek isteyenleri, sohbete bekleriz.
#işbirliği
ya da ürünleri şurada:
Hepsi Burada: https://app.hb.biz/eFyyNEOL5W2p
Trendyol: https://ty.gl/npyatvkl923xn
#işbirliği
Endokrin Bozucular
| Kategori/zarar | Örnek |
| Güneş Koruyuculardaki Potansiyel Endokrin Bozucular | Oktokrilen Etilheksiletoksisinnamat Titanyum dioksit Benzofenon Triazon Avobenzon |
| Kozmetiklerdeki Endokrin bozucular | Benzilsalisilat Benzofenon Siklometikon Trifenil fosfat Ko-polimerler Polisorbat-60 PEG-100 Carbomer Homosalate |
| Fitoöstrojenler Erkeklerde cinsel fonksiyon bozukluğu, üreme problemleri yapar Tiroid işlevini bozabilir | İzoflovan Soya |
| Perfluorine bileşikler(PFC): Anne sütüne geçer Yarı ömürleri çok uzundur. Tiroid fonksiyonunu bozar, Zeka gelişimini azaltır. Karaciğer için toksiktirler: yüksek kolesterol, obezite metabolik sendroma neden olabilirler Kısırlık riskini arttırırlar Böbrekler için toksiktirler | PFOS PFOA |
| D1(2-Etilhekzil) fitalat: Cins hormonlarının etkisini bozarak ve sperm sayısını azaltarak kısırlığa neden olur. Obezite, metabolik sendrom, tip 2 diyabet riskini arttırır | DEHP |
| Polisiklik aromatik hidrokarbonlar Kanserojen(meme,prostat, AC) Genotoksik düşük doğum tartısı | PAH |
| Polibromine difenil eterler :Yanmayı Geciktirenler İyot tutulumunu engelleyerek tiroid fonksiyonunu bozar ve zeka geriliğine neden olur | PBDE |
| Bisfenol A Kanser (meme, prostat) Obezite Kalp hastalığı Erken ergenlik Kardiovasküler hastalık Üreme problemlerine neden olur | BPA
|
| Dioksinler Seks hormonlarının etkilerini bozar Üreme problemleri, sperm sayısında ve kalitesinde azalma Kanser Kalp hastalığına neden olabilir. | dioxin |
| Fitalatlar Testis (erbezi)hücrelerini öldürür, kısırlık ve sakat doğumlara neden olur Diyabet, obezite ve tiroid hastalığına neden olabilir. | fitalat |
| Perklorat Tiroid hormon yapımında gerekli olan iyodun emilimini önleyerek tiroid fonksiyonunu bozar. Obezite, bilişsel fonksiyonlarda azalma, halsizlik ve depresyona neden olur. | Perklorat |
| Kurşun Tüm vücut fonksiyonlarında zararlı etkileri vardır Beyin hasarı, üreme problemleri, sinir sistemi gelişiminin bozulması, stresle mücadele edememe, hipertansiyon, anksiyete, diyabete neden olur | Kurşun |
| Arsenik Az miktarda maruziyet, deri, akciğer, karaciğer ve mesane kanserine neden olur. Vücudun stresle baş etmesini sağlayan hormonlarla etkileşerek kan şekeri dengesini bozar, kilo ve tansiyon problemleri, bağışıklık sisteminde bozulmaya neden olur. Erken ergenliğe neden olabilir | Arsenik |
| Civa Gebelikte; fetüsün beyninde depolanarak gelişimini önleyebilir. Menstrual siklus bozukluklarına sebep olabilir ovulasyonu engelleyebilir. Diyabete neden olabilir | Civa |
| Kadmiyum | Kadminyum |
| Organofosfat pestisitler Beyin gelişimini bozar. Tiroid hormon ve testosteron düzeylerini azaltır | Klorprifos GLİFOSAT |
| Parabenler | Metil Paraben, Bütilparaben |
Konuğumuz Uzm. Ecz. Tuba ÇALIK kimdir?
Ekim 1981 Ankara doğumludur. 1998 yılında kazandığı ve döneminin öğrenci
başkanlığını da yaptığı Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesinden 2002 yılında mezun olmuştur.
Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalın’da, anne
sütündeki toksik maddeler olan DDE ve DDT üzerine araştırmalar yapmış; yüksek lisansını ise erkek infertilitesi ve poliklorlu bifenil bileşikleri ilişkisi üzerine tamamlamıştır. Eş zamanlı
olarak Arjantin Sandoz firması ve İtalya Italfarmaco ile işbirliği yapan bir ekiple birlikte ilaç
ruhsatlandırması üzerine çalışmıştır.
2005-2010 yılları arasında Ankara Ayyıldız Eczanesi sahibi ve mesul müdürü olarak
çalışmıştır, eş zamanlı olarak ‘Anne ve Bebek Dostu Eczane’ projesini Etimesgut ilçe sağlık
müdürlüğü ile birlikte başlatmış ve bölge halkının bilinçlenmesi amacı ile eğitimler vermiştir.
Bu proje; ülkemizde en kapsamlı derneklerden biri olan Türkiye Emzirme ve Anne Sütü
Gönüllüleri Derneği’nin (TEMAS; www.temasderneği.com) temellerini atmıştır. Bu dönemde
bölgenin gereksinimleri doğrultusunda Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nda ilk okul
öğrencilerine sağlık eğitimleri vererek sivil toplum gönüllülük faaliyetlerine devam etmiştir.
Ankara Eczacı Odası’nda anne ve bebek ürünleri ve medikal ürünler komisyonlarını kurmuş ve başkanlıklarını sürdürmüştür. Günümüzde bu komisyonlar birleştirilerek ‘ilaç dışı ürünler
komisyonu’ olarak faaliyetine devam etmektedir. Serbest eczacılık çalışmalarını 2010 yılından bu yana Eczane OSB’nin sahibi ve mesul müdürü olarak sürdürmektedir.
2012 yılında eczacı meslektaşları ile kurduğu UTA grup Mesleki Eğitim ve Danışmanlık şirketi kapsamında; temel eczane işletmesi, eczane yönetimi konularında eğitimler düzenlemiş ve danışmanlık faaliyetleri yürütmüştür. Pfizer Tüketici Sağlığı ile Pfizer ile ‘Denge Zamanı’ Projesi kapsamında Multivitaminlerin Kullanım Alanları ve Özel Hasta Grupları eğitimleri Türkiye’de birçok ilde eczacılara seminerler vermiştir. Bu dönemde Hedef Sağlık Dergisi; Sağlık Köşesi (2013-2015) ve ASOMedya Sağlık Köşesini (2013-2016) yazmıştır. 2016 yılında bu faaliyetlere son vermiştir.
Bu dönemden sonra Etnobotanik kayıtlardan tıbbi ürünler oluşturmak üzerine çalışmaya
başlamıştır. Bu dönemde TS:EN 13485 Kalite Yönetim sistemi ile tanışmış ve tıbbi cihaz
üretimi konusunda EN ISO 14971:2020 Risk Yönetimi, EU 2017/745 MDR Temel
Gereklilikler ve Performans, EN ISO 11137 Gamma Sterilizasyon Validasyonu, Temiz Oda
Validasyonu, Mikrobiyolojik Analizler, Paketleme Performans Testleri, Yıkama Validasyonu,
ISO 13485:2016, MDR Kapsamında Tasarım Prosesleri, ISO 13485 kapsamında Risk Tabanlı
Proses Yönetimi ve MDD 93/42/EEC Tıbbi Cihaz Regülasyonu konusunda eğitimler alarak
AR-GE ekibi ve Kalite Yönetim Departmanının yönetimini üstlenmiştir. Hakkında yapılan 5
ayrı Klinik Çalışma ile Disk Hernisi hastalığının tedavisinde Class-II Tıbbi Cihaz olarak
belgelenen ürün Türkiye’de 300.000’den fazla hastaya uygulanarak tedavi protokollerine
girmiştir. Dünyanın çeşitli ülkelerinde patentleri olan ve tedavi protokollerinde yer almaya
başlayan bu ürünler kurucu ortağı olduğu Metuas A.Ş. tarafından Brezilya, İspanya, İtalya,
Moldova, Ürdün ve Özbekistan’a ihraç edilerek ülke ekonomisine katkı sağlamaktadır. Ürüne
ait Frozen Sholder Klinik Çalışması tamamlanmış ve yüksek başarı rapor edilmiştir.
2017 yılında Sağlık Bakanlığı Homeopati eğitimlerine davet eden Tuba Çalık, bu
günden sonra çalışma odağında farklı bir vizyona sahip olmuştur. 2018 yılında Homeopati
Uygulama Sertifikasını aldıktan sonra araştırmalarına bu konuda yoğunluk verdi. 2020 yılında The Other Song International Academy of Advanced Homeopathy Master Programını
tamamladı. Ülkemizde GETAT uygulamalarının yasal olarak uygulanmasından sonra bu
konuda çalışan eczacı ve hekimleri ortak bir platformda birleştirmek için 2019 yılında bir
araştırma derneği olan Bütünleyici Tedaviler Araştırma Derneği’nin öncülük etmiştir.
(www.butad.org) Dünya’nın önde gelen Homeopati Uzmanı Dr. Rajan Sankaran, Dr. Jan
Scholten ve Dr. Pratip Banerji’yi ile Türkiye’de geniş katılımlı seminerler düzenlemiştir. Halen BÜTAD Yönetim Kurulu Başkanı olarak görevine devam etmektedir.
BÜTAD çatısı altındaki Akademi’de Hindistan The Other Song Akademi ve Almanya
Hahnemann-Gesellschaft ile uluslararası ortaklıklarla projeler yürütülmekte, ileri seviye
eğitimler ile dünyadaki modellere denklik sağlamaya çalışılmaktadır. Bütad Yayınevi
bünyesinde ilgili konular için Türkçe’ye tercüme edilmiş kitaplar ilgililere sunulmaktadır.
2023 yılında Liga Medicorum Homoepathica Internationalis’de Türkiye Ulusal Başkan
yardımcılığına seçilmiştir.
Türkiye’de 2019 yılında yayınlanan Homeopatik İlaç Ruhsatlandırma Yönetmeliği’nin
hazırlık komisyonunda görev yapmıştır. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Homeopatik
Ürünler Değerlendirme Komisyon üyeliği resmi görevlerine devam etmektedir.
T.C. Sağlık Bakanlığı Homeopati Uygulama Sertifikasyon eğitmenidir. Bu eğitimler
kapsamında; Homeopatinin Ölçülebilirliği Hakkında Çalışmalar, Homeopatik İlaç Hazırlama
Teknikleri, Matriodonal Homeopatik İlaçlar Uygulama Alanları ve İlaç Hazırlama Tekniği,
Bach Çiçekleri Sistematiği ve İlaç Hazırlama Teknikleri, Akut ve Acil Durumlarda Homeopati
Uygulamaları-Eczane Pratiği derslerini vermiştir. Konu ile ilgili ‘Homeopati Öğrenme Kılavuzu’ kitabının yazarlarındandır. Özel seminerlerde; Covid-19 Spektrumunda
Homotoksikoloji, Homeopatik Klinik Çalışma Prosedürü, Homeopatik Olgu Raporu
Hazırlanma Standartları ve Homeopatik İlaç Etkinliğine Rasyonel Yaklaşım konularını
anlatmaktadır.
Son 5 yıldır uzun zamandır piyasada bulunan mevcut formüllerdeki ürünlerden zararı
olma riski bulunan gruplara yönelik, daha az şüpheli, temiz içerikli, etkili ve güvenli farklı
ürünler üretmek üzerine çabalamaktadır. Bunlardan ilki Türkiye’nin sağlıklı ağız florası için
doğru, gerçek ağız bakımı yapan ve yine etnobotanik kayıtlardan Aeresol HUB-II diş
macunları; Homeo, Mellio ve Biomento’dur. 2024 yılında Türkiye’ye bir yaşam felsefesini de
temsil eden yeni bir kozmetik markası kazandırmak için çalışmalarına yoğunluk vermiştir. Bu marka ile multifonksiyonel kozmetik kapsamında; ideale en yakın’ ürünler, cilde saygılı dozda doğal ve bitkisel öz, şefkatli sentetik bileşen ve güvenli biyoteknolojik hammaddelerden özenle tasarlanmaktadır. Bu kozmetik ürün serisinde kullanılmak üzere dünyada mevcut olmayan bir üretim metodu ile etkinliği yüksek keratin üretebilmek amacı ile Bilkent UNAM Laboratuvarı ile TUBITAK TEYDEB bünyesinde yürütülmekte olan 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı proje ortağıdır.
Tuba Çalık neşeli ve meraklı bir kız, bir erkek evlat annesidir. Çocuklarla geçirdiği
keyifli zamanlardan kalan sürede; heyecanla ve merakla üzerinde çalıştığı son konu ise
biyofarmasötiklerdir. Galenos’un, İbn-i Sina’nın, Mithridatis’in yaşadığı bu topraklarda
geçmişten gelen etnobotanik reçeteleri sağlıklı, güvenli ve etkili müstahzarlar hâline getirip
Türkiye’den insanlığı faydalı ürünler olarak sunmak mesleki amacıdır. Etnobotanik verilerin
biyofarmasötik ürünlere dönüşmesi fikri çok ütopik gelse de bu fikir için emek harcamak;
çevreye saygılı yeni tasarımlara ilham vereceği için azimle çalışmaya değer. Hatta bunun için yaşamaya…
