Bayramda, 70li yaşlarında, bel fıtığı ameliyatı ve diz kapağında sıvı bitmesi nedeniyle iğneyle sıvı enjeksiyonu yapılmış olan bir yakınımızı ziyarete gittik. Hareket azlığı sebebiyle son sene epeykilo almıştı. Sürekli saate bakıyor ve oğlu ile şu diyalog vardı: Öğlendekini unuttum, sonrakini alayım, ah saat kaçtı mı…Meğer diyetisyene gitmeye başlamış, 2 hafta olmuş, verilen listedeki saatlere göre yemeye çalışıyor. Sizce ben bu listeyi merak etmez miyim? Hemen baktım. Acemi ve bilinçsiz bir beşer olarak, tarafsızca.
Ben 7 öğün saydım küçüklü büyüklü.
Listeye göre; her 2, en fazla 3.5 saatte bir yemesi (insülin direnci, şekeri yok teyzemizin) gerekiyor.
15 senedir gönüllü olarak ekmek YEMEDİĞİ halde, listede “3 öğün ekmek” önerildiğinden artık yemeye başlamış.
Kapanış; önerilen akşam yemeğinden 2 saat sonra, saat 22:00’de meyve ve az yoğurtla yapılıyor.
Doğrusu bu işleri bilmem, haddimi aşmayı da asla istemem. Diyetisyenlik esasında çok zor iş. Çünkü mesele, salt kilo verdirmek değil, zayıf olmak=sağlıklı olmak değil. Öyle karmaşık ve eş zamanlı seyreden metabolik sorunlar var ki ve öyle ince ayar beslenme önerileri gerekiyor ki ilaç dozu ayarlamaktan bile karmaşık. Kaç sene eğitimini alıyorlar, şaka değil. Öte yandan yeri geldiğinde, ölümlerden döndüğüm için, hekimlerimizi bile eleştirdiğim oldu. Aklımın erdiği kadarını görebiliyorum, fazlası değil. Bu noktada dış kapının mandalı olarak, kıt bilgimle, listeyi garipsediğimi söylemek isterim. Varsa hatam lütfen düzeltin.
Akşam kapanışı 22’de, bir porsiyon kirazla yapmayı önermiş teyzemize. Bildiğim şu ki “bir leptin hormonu var bizde, bizden içerü”. Ve bu leptinin çalışmasına ket vurduğumuz zaman başlıyor obeziteye dayanan kilo sorunları. Leptin, gece uyurken yağ yakmamızı sağlayan biricik hormonumuz, görevleri çok; en sevdiğimse bu. Ama çalışması için işbirliğine ihtiyacı var: Akşam yemeğinden sonra bir şey YEMEZSEK veya öğünler arasında en az 4.5, ideali 5 saat açlık sağlarsak (bkz: glokagon hormonu), kanda salınımı başlıyor ve yağlar yakılıyor. Yemekten 2.5 saat sonra atıştırırsak ne olur? Kan şekeri sürekli yüksek kalarak yağlar depoya gönderilir. Bekle ki leptin kana karışsın. Ancak 6 saat koyarsak öğün arasına, 4. saatten itibaren leptin başlar yağları süpürmeye.
Bu çok genel bir bilgi, HASSAS BİR METABOLİK DURUM YOKSA, sık sık veya abur cubur yemekten kilo alanlar için, hormonun genel-geçer çalışmasına değindim. Varsa hatalı bilgi, işin erbabı takipçilerim umarım düzeltir. O taktirde, bu listenin tutar tarafı varsa, tüm sözlerimi geri alırım. Zaten ben kimim? (Hemşire, ünvan ne?) Pilates aşığı bir anne.
Bir diyetisyen olarak %100 katılıyorum sıze Merih hanım. Malesef çoğu meslektaşım on yıl önce (belki de daha eski) değişen bu bilgiyle hareket ederek 3 ana, 3 ara öğün veriyor hala. Hacettepe mezunuyum ben. Mesleğimizin doğduğu yerdir. 50.yıl mezunu idik biz. Ama orda bile dunya sağlık otorıtelerinin sözlerine ayetmişcesine bir inançla bağlı hocalarımız. Farma destekli olup olmadığına , doğru teknikler kullanılarak tarafsız yapılıp yapılmadıgına bakmadan who nun FAO nun her calışması baş üstünde tasınarak inanılıyor. Malesef bilim yuvalarımızda ‘sorgulayınca’ taşlanıyorsun. Dolayısıyla en iyi okullarda bile durum boyle iken (özellikle onlarca fakultede hocasız mezun olmuş meslektaşlarım) sorgulamadan , bilgilerini güncellemeden aynı sacma liste ile devam ediyor diyetisyenleriimiz. Söylediğiniz gibi büyüüük bir sorumluluğumuz var, ince iş aslında ama kalifiye, sorgulayan, okuyan gelişen diyetisyen i ara ki bulasın… Sizden çok şey öğrendim. Çok şeyi araştırmama sebep oldunuz. bu vesile ile teşekkur etmiş olayım. Sevgilerimle.